Wszyscy potrzebujemy miejsca, które możemy nazwać własnym. Internet — dom dla memów z kotami, fałszywych wiadomości i debata o neutralności sieci — nie byłby taki sam bez domen.
Od momentu, gdy zarejestrowano pierwszą domenę 30 lat temu, internet rozszerzał się w zadziwiającym tempie. W rzeczywistości, do końca 2015 roku, na internecie działało więcej niż 314 milionów aktywnych nazw domen z rocznym wzrostem na poziomie 9%. Oznacza to, że każdego dnia ludzie na całym świecie rejestrują nazwy domen i zdobywają kawałek internetowej nieruchomości.
Więc czym dokładnie są domeny, tak naprawdę? I dlaczego są tak ważne?
Domeny — znane również jako nazwy domen — to sposób, w jaki organizujemy wszystkie strony internetowe i strony, które każdy odwiedza w sieci. System Nazw Domen, czyli DNS, to uniwersalny system nazewnictwa do przypisywania adresów do stron internetowych i serwerów sieciowych. Pomyśl o DNS jako o jednej wielkiej książce telefonicznej. Zasadniczo nazwy domen są tym, co wpisujemy w naszą przeglądarkę internetową, aby odwiedzić określoną stronę. Bez nazw domen internet byłby w zasadzie bezużyteczny. Tak, powiedzieliśmy to.
W tym artykule omówimy, czym są domeny, jak działają i jak zarejestrować własny domowy internet. Ale najpierw przyjrzyjmy się bliżej hierarchii i formatowaniu domen.
Czym jest rejestracja domeny?
To początek Twojego wielkiego pomysłu! Przeszukaj ponad 400 TLD DreamHost, aby znaleźć idealny adres URL dla Twojej strony internetowej.
Opanuj swoją domenęJak są formatowane domeny
Pierwsza zasada klubu walki domen? Odłóż na bok to, czego nauczyłeś się na lekcji angielskiego o pisaniu od lewej do prawej. Hierarchia nazw domen jest organizowana od prawej do lewej.
Przyjrzyjmy się kilku nazwom domen:
- DreamHost.com
- Wikipedia.org
- UCLA.edu
- Gamesindustry.biz
- Sourceforge.net
Ogólne określenia nazywane są domenami najwyższego poziomu (TLDs). TLDs występują na końcu nazwy domeny — myśl „.com,” „.org,” „.net”.
Specyficzne określenia po lewej stronie domen najwyższego poziomu to domeny drugiego poziomu (SLDs) — takie jak „google,” „wikipedia,” „twitter,” itp.
Po lewej stronie SLD znajduje się nazwa maszyny (np. „www.”).
Każdy poziom domeny jest oddzielony kropką — znaną jako „kropka”. Na przykład w „google.com”, „google” to SLD, a „.com” to TLD. Większość amerykańskich serwerów internetowych używa trzyliterowych TLD, takich jak „.com” czy „.net”, podczas gdy wiele innych krajów używa dwuliterowych lub kombinacji dwuliterowych krajowych kodów TLD (ccTLDs), jak „.ca” dla Kanady czy „.co.uk”.
W ostatnich latach wprowadzono nowe ogólne domeny najwyższego poziomu (ngTLDs), co otworzyło internet na nowe możliwości dla TLDs. Te mogą być dostosowane specjalnie dla Twojego biznesu, więc możesz mieć nazwę domeny kończącą się na “.marketing” lub “.store.” Ale więcej na ten temat później.
Jedna rzecz, którą warto zauważyć, to że nazwa domeny nie jest tym samym co URL. Prawda jest taka, że nazwa domeny jest tylko częścią URL, który jest większym, bardziej szczegółowym adresem internetowym, który może zawierać adres konkretnej strony, nazwę folderu, nazwę maszyny, a nawet język protokołu.
Oto kilka przykładów adresów URL, abyś mógł zobaczyć różnicę (nazwy domen są pogrubione):
- https://www.dreamhost.com/hosting/wordpress/
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Nazwa_domeny
- http://www.ucla.edu/o_nas/
- http://www.gamesindustry.biz/media-i-marketing
- https://sourceforge.net/katalog/biznes-i-przedsiebiorczosc/os:mac/
Reguły Domowe
Domeny mają określony zestaw zasad formatowania, które określają, czy nazwa domeny jest prawidłowa. Oto krótki przegląd.
- Domeny nie są wrażliwe na wielkość liter. Wpisując “Google.com” zamiast “google.com” w przeglądarce internetowej, uzyskasz ten sam wynik.
- W nazwach domen nie wolno używać spacji. Często myślnik może być używany do rozróżnienia pewnych słów w SLD dla jasności. Na przykład, powiedzmy że prowadzisz biznes, który pomaga ludziom znaleźć sprzedawców towarów. Domena “who-resells.com” jest znacznie łatwiejsza do zrozumienia (i bardziej odpowiednia) niż, ahem, “whoresells.com”, prawda? Nie ma wystarczających dowodów, że wyszukiwarki, takie jak Google, karzą strony w rankingach stron z powodu myślników w nazwie domeny. Jednakże, może być trudniej dla użytkowników znaleźć Twoją stronę, jeśli są myślniki w nazwie domeny, więc upewnij się, że używasz myślnika tylko wtedy, gdy pomaga to w zrozumieniu.
- Podczas gdy litery, cyfry i myślniki są dozwolone w nazwie domeny, specjalne znaki (?, &, !, itp.) zazwyczaj nie są dozwolone.
- SLD muszą mieć co najmniej dwie litery długości i mają limit 63 znaków. TLD nie są wliczane do tego limitu.
Chociaż domeny mogą na początku wydawać się skomplikowane, to tak naprawdę jest dość prosto, kiedy rozłożysz język internetu na czynniki pierwsze. Teraz zagłębmy się w to, jak dokładnie działają domeny.
Skąd pochodzą domeny?
Czas na rozmowę o ptaszkach i pszczółkach już?! Jak szybko dorastają.
Zajmijmy się techniką na chwilę. Jak wspomniano powyżej, nazwa domeny używa łatwego do zapamiętania przez ludzi ciągu liter lub cyfr (takich jak dreamhost.com) do wskazania czegoś konkretnego w internecie, zazwyczaj strony internetowej lub serwera sieciowego.
Więc, co się dzieje, gdy wpiszesz domenę w pasek adresu przeglądarki internetowej?
Jako użytkownik, jesteś kierowany na konkretny adres IP serwera internetowego, który jest tłumaczony w Twojej przeglądarce, za pomocą DNS, na format, który rozpoznajemy jako nazwę domeny. Adresy IP składają się z czterech zestawów liczb (wartości od zera do 255) oddzielonych kropkami (np. 111.111.111.111). DNS tłumaczy adres IP na język bardziej zrozumiały; w końcu my, ludzie, lepiej zapamiętujemy „Facebook.com” niż „69.63.191.255.”
Skąd właściwie pochodzą domeny? Główną organem zarządzającym Systemem Nazw Domen jest Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN). ICANN zostało utworzone w 1998 roku w celu nadzorowania i organizowania utrzymania oraz zarządzania DNS.
Ta organizacja odgrywa bardzo ważną rolę w wewnętrznym funkcjonowaniu internetu, ponieważ bez niej nie mielibyśmy usprawnionego, uniwersalnego sposobu komunikacji między komputerami na całym świecie. Oto proste wyjaśnienie tego, co robią, według samego ICANN:
- Są odpowiedzialni za koordynowanie nazw i numerów, które odnoszą się do adresów internetowych. Nie rejestrują bezpośrednio nazw domen, z wyjątkiem „.int”, który jest używany dla agencji międzyrządowych z międzynarodowymi traktatami.
- Pracują nad zapewnieniem bezpieczeństwa, stabilności i interoperacyjności internetu poprzez tworzenie sprawiedliwych polityk oraz działanie DNS.
- Przydzielają adresy IP pięciu Regionalnym Rejestratorom Internetowym, czyli RIRs, zgodnie z decyzjami IETF. RIRs następnie przydzielają adresy dostawcom usług internetowych (ISP), którzy sub-przydzielają je sieciom i indywidualnym użytkownikom.
Innymi słowy, ICANN nadzoruje DNS i oferuje możliwości niezbędne do obsługi stale rozwijającego się internetu z milionami domen. ICANN deleguje odpowiedzialność za utrzymanie niektórych TLD do tego, co nazywane jest operatorami rejestru.
Rejestratorzy mają następnie za zadanie utrzymywanie rejestru aktywnych domen pod ich TLD.
Na przykład, Verisign jest operatorem rejestru, który zarządza domenami .com oraz .net. Stamtąd, rejestrator, akredytowany przez ICANN lub operatora rejestru, sprzedaje i dystrybuuje nazwy domen użytkownikom internetu. Obecnie, bardzo często można spotkać firmy hostingowe — takie jak DreamHost — które pełnią również rolę rejestratora, dzięki czemu możesz zarejestrować domenę i zapłacić za hosting w jednym podejściu.
Chcesz dowiedzieć się więcej o zasadach nazewnictwa domen?
Mamy na ten temat materiały! Zapisz się do naszego miesięcznego newslettera, aby nigdy nie przegapić artykułu!
Zapisz mnieCzy potrzebujesz nazwy domeny?
Istnieją trzy ważne powody, dla których zdecydowanie powinieneś chcieć posiadać własną domenę:
- Posiadanie własnej domeny — Na przykład, jeżeli chciałbyś zarejestrować domenę „jingleheimer.com”, musiałbyś zarejestrować tę nazwę domeny za pośrednictwem rejestratora. Niektóre firmy, takie jak WordPress.com, oferują darmowe usługi stron internetowych, które nie obejmują rejestracji domeny. W takim przypadku twoja strona pojawiłaby się jako jingleheimer.wordpress.com (przeczytaj więcej o konwencjach nazewnictwa WordPress.com tutaj). Rozumiemy, że dla niektórych osób darmowa opcja jest najlepszym wyborem budżetowym. Ale jeśli zamierzasz budować markę lub osiągnąć wysokie pozycje w wynikach wyszukiwania, potrzebujesz własnej domeny.
- Posiadanie stałego adresu internetowego — Kiedy kupisz swoją nazwę domeny, ta domena jest zarezerwowana. Posiadasz tę nazwę domeny dopóki nie zdecydujesz się jej nie odnawiać. Dlatego, dopóki utrzymujesz rejestrację domeny (łatwo jest ustawić automatyczne odnawianie), może być twoim domem w internecie na zawsze.
- Rejestracja domeny jest tania — Rejestracja nowej nazwy domeny kosztuje średnio między 10 a 15 dolarów rocznie. To niewielka cena za posiadanie własnego adresu w internecie. DreamHost oferuje darmową rejestrację domeny na pierwszy rok, gdy zapiszesz się na roczny plan hostingu współdzielonego. To załatwia hosting i rejestrację domeny jednym (cyfrowym) kamieniem.
Rejestracja własnej nazwy domeny to najlepszy sposób, aby być właścicielem swojej treści w internecie. Wygląda to bardziej profesjonalnie, a rejestracja własnej domeny jest prosta, przystępna cenowo i zapewnia Twojej treści stałe miejsce w sieci.
Wybór odpowiedniej nazwy domeny
Gdy podjęcie decyzji o stworzeniu cyfrowej podstawy w internecie, ważne jest, aby wybrać odpowiednią nazwę domeny dla Twojej strony. Oto kilka rzeczy, które warto mieć na uwadze, wybierając swoją domenę.
Pamiętaj o sile .Com
Istnieje setki TLD do wyboru, ale być może najlepszą i najskuteczniejszą jest .com. Powód jest prosty: ekspozycja. Według badania przeprowadzonego przez firmę marketingową Searchmetrics, 75% z analizowanych 100 milionów linków internetowych kieruje do TLD .com. Lubi się to czy nie, .com jest po prostu najczęściej używanym i rozpoznawanym TLD w sieci.
Niestety, czasami .com, którego chcesz, może być niedostępne, zmuszając Cię do wyboru .net, .org lub .info. W takim przypadku dobrym pomysłem może być przemyślenie nazwy twojego SLD.
Kolejną opcją do rozważenia jest zarejestrowanie nowej ogólnej TLD, takiej jak „.social” lub „.xyz”. Chociaż są one stosunkowo nowe w świecie budowania stron internetowych, ngTLDs szybko zyskują na popularności i oferują małym firmom szansę na stworzenie własnej społeczności online (więcej na ten temat później).
Oczywiście, jeśli pracujesz w agencji rządowej lub organizacji edukacyjnej, najlepiej byłoby wybrać odpowiednio .gov lub .edu. Ponadto, jeśli masz firmę, która konkretnie kieruje swoje działania na określony obszar geograficzny, dobrym pomysłem byłoby użycie ccTLD, jak .co.uk dla Anglii lub .jp dla Japonii.
Zastanów się nad Długością
Pamiętaj, że masz do dyspozycji 63 znaki. Ale to nie Twitter. Nie chcesz wykorzystać wszystkich swoich znaków; sprawi to, że Twoja nazwa domeny będzie zbyt trudna do zapamiętania — i zbyt czasochłonna dla Twoich potencjalnych odwiedzających, aby wpisać ją w przeglądarce.
Ale to jest miecz obosieczny. Krótkie nazwy domen składające się z tylko kilku znaków mogą być równie trudne do zapamiętania, jak te długie. Ponadto, łatwiej jest pomylić kilka liter z innymi krótkimi domenami.
Dobra zasada? Zachowaj mniej niż 15 znaków i ogranicz się do trzech słów lub mniej. Dzięki temu Twoja domena będzie łatwa do zapamiętania i łatwa do wpisania.
Pomyśl o Słowach Kluczowych
Znajdź miejsce na słowo kluczowe, które będzie łatwe do zapamiętania i może nawet wspierać lub wzmacniać Twoje optymalizację pod kątem wyszukiwarek (więcej na temat SEO omówimy później). Ważne jest również uwzględnienie lokalizacji. Jeśli posiadasz stronę, która promuje lokalny biznes lub społeczność, używanie regionalnych słów kluczowych lub zwrotów to solidna metoda na przyciągnięcie użytkowników z Twojego regionu (na przykład, basketweavers.nyc dla wszystkiego związanego z wikliniarstwem w Nowym Jorku).
Zachowaj prostotę
Unikaj numerów, słów z więcej niż dwiema sylabami lub żartów wewnętrznych, chyba że bezpośrednio dotyczą one twojego biznesu lub marki. Kiedy słowa kluczowe lub frazy stają się zbyt specyficzne, domena może stać się trudna do zapamiętania. Upewnij się także, że nazwa twojej domeny nie może być odczytana inaczej niż zamierzałeś (tak jak w wcześniejszym przykładzie „who-resells.com”).
Zbadaj Swoją Domenę
Jeśli masz wrażenie, że wybrałeś odpowiednią nazwę domeny dla swojej strony, nadszedł czas, aby upewnić się, że potencjalna domena jest prawnie i marketingowo wykonalna. Upewnij się, że wybór Twojej domeny nie narusza żadnych znaków towarowych i że nie istnieje inna strona internetowa, która już działa pod tą nazwą. Ważne jest, abyś chronił się prawnie, ale warto również robić to, aby upewnić się, że nazwa Twojej firmy lub marki nie koliduje z żadnymi istniejącymi przedsiębiorstwami. Pamiętaj, chcesz się wyróżnić z tłumu, a nie zgubić w nim.
Nie zapominaj o prywatności
Na koniec ważne jest, aby pomyśleć o swojej prywatności podczas rejestrowania domeny. Prywatność domeny, powszechnie znana jako ochrona WHOIS, ukrywa Twoje dane osobowe przed publiczną bazą danych WHOIS, gdy rejestrujesz domenę.
Dlaczego chciałbyś ukryć swoje dane? Cóż, kiedy rejestrujesz domenę, Twoje dane osobiste (takie jak imię i adres domowy) są uważane za informacje publiczne. To oznacza, że każdy mógłby wyszukać Twoją domenę w bazie danych WHOIS i dowiedzieć się, kim jesteś i gdzie mieszkasz.
Dlatego DreamHost oferuje bezpłatną ochronę prywatności domeny kiedy rejestrujesz domenę u nas. Podejrzane osobistości nie powinny mieć dostępu do Twojego imienia i adresu — bez względu na wszystko.
Rejestrowanie Twojej Domeny
Kiedy będziesz gotów na posiadanie nowej domeny, nadszedł czas, aby ją zarejestrować. Istnieje wiele różnych sposobów na rejestrację nowej nazwy domeny. Jak wspomniano wcześniej, istnieje mnóstwo rejestratorów domen na całym świecie, od których możesz kupić domenę.
Jeśli chodzi o koszty, większość rejestratorów będzie Cię kosztować od promocyjnej opłaty za pierwszy rok w wysokości od 0 do 5 dolarów lub stałej, rocznej opłaty w granicach 10 do 20 dolarów i więcej. Będziesz potrzebować karty debetowej/kredytowej lub konta PayPal, aby zapłacić za domenę. Zapłacenie za domenę pozwoli Ci natychmiast zgłosić i nabyć tę nazwę domeny po złożeniu wniosku. Zanim zagłębimy się w proces rejestracji nowej domeny, ważne jest, aby zrozumieć różnicę między rejestracją domeny a hostingiem.
Podczas gdy domena to po prostu adres, gdzie użytkownicy mogą znaleźć Twoją stronę w internecie, hosting to usługa, która zapewnia „mieszkanie” dla Twojego adresu. Adres nie znaczy nic, jeśli podjedziesz pod pustą działkę. Potrzebujesz zarówno domeny, jak i hostingu, aby prowadzić w pełni funkcjonalną stronę internetową. Dlatego uważamy, że to naprawdę dobry pomysł (i okazja), aby utrzymywać hosting i rejestrację domen pod jednym dachem.
Kiedy rejestrujesz się w DreamHost, na przykład, otrzymujesz całkiem atrakcyjny zestaw korzyści.
- Zdobądź darmową domenę kiedy kupisz plan hostingowy.
- Darmowa ochrona prywatności domeny aby ukryć Twoje dane osobowe przed publiczną bazą WHOIS.
- Możliwość zakupu szerszego zakresu rozszerzeń domen, takich jak .com, .net, .co, .uk i .io.
- Łatwe zarządzanie informacjami serwera DNS oraz rekordami.
- Ochrona Twojej domeny przed przejęciem przez oszustów.
- Ustaw subdomeny, takie jak news.yoursite.com lub blog.yoursite.com.
Więc przyjrzyjmy się, jak łatwo zarejestrować Twoją domenę przez DreamHost:
- Odwiedź dreamhost.com/domains. To nasz portal rejestracji domen, specjalnie zaprojektowany, aby pomóc Ci znaleźć odpowiednią nazwę domeny dla Twojej strony internetowej.
- Stamtąd wprowadź nazwę domeny, którą chcesz zarejestrować, do paska wyszukiwania na górze strony i naciśnij przycisk z lupą.
- Przejrzyj sekcje Polecane, Popularne i Sugestie nazw domen na stronie, aby znaleźć nazwę domeny, którą chcesz zarejestrować. Każda dostępna nazwa domeny będzie towarzyszyć przycisk pokazujący, ile będzie Cię kosztować roczna rejestracja.
- Wybierz domenę, którą chcesz, wprowadź swój adres e-mail i hasło, aby utworzyć konto w DreamHost, a następnie kliknij Kontynuuj.
- Stąd możesz dokończyć rejestrację i przetworzyć płatność. Kolejne kroki są łatwe do wykonania. Pamiętaj, że rejestracja domeny jest całkowicie darmowa przez pierwszy rok, gdy zapiszesz się na plan Shared Hosting; dostępne TLD zmieniają się co miesiąc.
Jeśli zaczynasz prowadzić stronę biznesową, warto zauważyć, że choć to nie jest konieczne, dobrym pomysłem może być zakup kilku domen, które przekierowują do pożądanej nazwy domeny. Jeśli posiadasz stronę .com, zdobycie domen z tym samym SLD, ale z TLD takimi jak .net, .org, .info itp., może przyciągnąć więcej użytkowników końcowych na Twoją stronę. Możesz to zrobić również z różnymi literówkami. Na przykład „googel.com” i „gogole.com” przekierowują do prawdziwego Google.
Zdobycie domeny jest proste, łatwe i niezbędne do ustalenia swojego miejsca w sieci. Aby dowiedzieć się więcej o rejestracji nazw domen, sprawdź nasz Przegląd Rejestracji Domen.
Nowe ogólne domeny najwyższego poziomu
Jak wspomniano wcześniej, internet zobaczył nowe pokolenie domen najwyższego poziomu znanych jako „nowe generyczne TLD” lub po prostu ngTLD. Są to domeny najwyższego poziomu, które zostały wprowadzone przez ICANN w ostatnich latach i nie pasują do tego samego wzorca co .com czy .net. W październiku 2013 roku, ICANN ogłosił, że pierwsza partia ngTLD została delegowana do strefy korzenia internetu (szczyt hierarchii DNS, który zawiera wszystkie delegacje dla domen najwyższego poziomu).
Pierwsze ngTLD to .guru, które zostało udostępnione publicznie w lutym 2014 roku. Po sukcesie .guru, wprowadzono szereg ngTLD takich jak .club i .link, które zostały przyjęte z entuzjazmem przez nowych nabywców domen. W czerwcu 2014 roku, wprowadzono .xyz, a dwa lata później zarejestrowano ponad sześć milionów domen z użyciem tego ngTLD.
Dlaczego to wszystko jest ważne?
Cóż, chociaż .com wciąż jest najpopularniejszą domeną najwyższego poziomu w sieci, internet nadal obserwuje rosnące zainteresowanie tymi alternatywnymi ngTLDs. Wynika to częściowo z faktu, że większość domen .com została już zajęta, a ceny za niektóre bardzo pożądane domeny .com stały się bardziej konkurencyjne i w związku z tym droższe do posiadania.
Mimo że prawdopodobnie jest jeszcze za wcześnie, aby dokładnie określić, jak ngTLD wpłyną na przyszłość tworzenia stron internetowych, w ostatnich latach obserwujemy ogromny wzrost zainteresowania. Pięć lat w przyszłości możemy zobaczyć znaczący napływ nowych stron z ngTLD, które całkowicie zdominują swoje rynki.
Jak nazwy domen wpływają na Twoją działalność
Prawidłowa nazwa domeny może wpłynąć na ruch na stronie internetowej oraz ogólny wizerunek marki dla firmy. Wiele osób może przypisać to wpływowi domeny na SEO.
Ale jak nazwa domeny może wpływać na SEO?
Cóż, prawda jest taka, że domena nie ma zbyt dużego wpływu na SEO. Istnieje mniej więcej 200 czynników rankingowych w algorytmie Google, a nazwa domeny to tylko jeden z nich. Chociaż to sugeruje, że nazwa domeny miałaby bardzo mały lub żaden wpływ na SEO strony, istnieją inne sposoby, w jakie dobrze dobrana domena może pomóc. Oto trzy główne sposoby, w jakie może. Pomyśl o nich jako o „trzech R”.
1. Reputacja
Jeśli posiadasz solidną nazwę domeny, która jest poprawnie napisana i odpowiednia dla Twojego biznesu lub branży, Twoja reputacja i autorytet w sieci zdecydowanie wzrosną. Ponadto, zdobycie wszystkich możliwych odpowiedników Twojej nazwy domeny, takich jak warianty TLD i błędne pisownie domen SLD, pomoże Ci się ochronić przed możliwymi uszczerbkami na reputacji.
2. Znaczenie
Chociaż dodanie słowa kluczowego do Twojej SLD nie gwarantuje korzyści SEO, wybór odpowiedniej domeny ułatwi przyciągnięcie użytkowników do kliknięcia w Twoje linki. Będą wiedzieć, czego się spodziewać!
3. Zasięg
Znaj swoją publiczność i rejestruj swoją domenę odpowiednio. Posiadanie nazwy domeny, która kieruje się do konkretnej społeczności lub lokalizacji, może zwiększyć odwiedziny i interakcje na Twojej stronie. Domena, która bezpośrednio przemawia do osób, do których kierujesz swoje działania (basketweavers.nyc), może sprawić, że ludzie będą bardziej skłonni odwiedzić Twoją stronę.
Kropka w naszej „Com”
Czy już to dobrze zrozumiałeś? Domeny są ważne, nie tylko dlatego, że stanowią kluczowy element ogólnej struktury internetu, ale również dlatego, że są pierwszym krokiem na Twojej drodze do budowania obecności w sieci.
Nie chcemy być zbyt emocjonalni, ale uważamy, że to jest dość ważna sprawa.
Czy jesteś gotów, aby rozpocząć swoją stronę internetową? Tutaj, w DreamHost, bardzo łatwo jest znaleźć idealną domenę TLD dla Twojej strony. Kliknij, aby przejść do naszej Wyszukiwarki Nazw Domen i przekonaj się sam.